WordPress MultiSite. Öncelikle bunun ne olduğunu tam olarak kavramak gerekiyor. “MultiSite” Çoklu Site anlamına gelen bu sistem birden fazla blog ihtiyacı olan veya kategorilerini sub-domain’e çevirmek isteyenler içinde kullanılabilir. Ancak bu sistem ile birden fazla blog kurabilir ve hepsini tek bir panelden yönetebilirsiniz. Bu uygulamayı kurduktan sonra WordPress’te Süper Admin aslında bizim deyimimizle root admin olucaksınız. Yani şu anki WordPress admin’den daha yetkili olucaksınız.

Bu sistemi farklı şekillerde kullanabilirsiniz benim aklıma gelenleri sıraliyim;

• Öncelikle her kategoriyi Sub-Domain yani alt domaine çevirip her alt domaini farklı kişilere yöneticilik vererek tek bir isimde örneğin: rooteto.com ana domain’le birlikte büyütebilirsiniz. Şöylede bir artınız var örnek alt domainimiz: wp.rooteto.com olsun. Bu alt domaine yöneticilik verdiğimiz kişi sadece o alt-domain’e yöneticilik yapabiliyor siz tüm hepsine yapabiliyorsunuz. Bu sistemle her alt domaine farklı WordPress kurmanıza gerek kalmıyor sistem bunu farklı şekilde yapıyor.

• Başka bir yöntem olarak eğer web sitenize editör alıyorsanız rooteto.com gibi kategorilerinize özel admin oluşturabilirsiniz. Yani 3 kişiyi WordPress kategorisine admin yaparsınız tüm yetkiler onlarda olur. Ancak sitedeki diğer kategorilere hakim olamazlar sadece o kategoriye hakim olabilirler ve diğer kategorileri elleyemezler. Bu şekilde her kategoriye farklı adminler oluşturursunuz. Tabiki admin yetkisi verebiliceğiniz kişiler profesyonel kişiler olması gerekiyor.

• Başka bir yöntem ise eğer yazılımcı iseniz genelde yazılımcılar kendi blog’ları veya sitelerine yeni yaptıkları projeleri siteye koymazlar. Reklamını yaparlar ancak yeni projeye özel bir site açarlar. WordPress MultiSite sayesinde bunada gerek kalmıyor. Projenize alt domain veya klasör verebilirsiniz. Farklı bir temayla sadece o projeye o klasörde yönelebilirsiniz.

Aslında daha çok düşünülebilir farklı yöntemler bulunabilir benim aklıma şimdilik bunlar geldi 🙂

WordPress MultiSite Kurulum

Kuruluma başlayacağız ancak kuruluma başlamadan önce WebSitenizin yedeğini cPanel‘den veya Plesk kullanıyorsanız bir şekilde alın. Ben size faydalı olucak bir kaç link vericem onları okuyarak web sitenizin yedeğini alın. Veritabanı yedeğinide ekstradan alın. Herhangi bir problem ile karşılaştığınızda web sitenizi hızlıca geri yükleyebilirsiniz.

1. cPanel yedek alma ve geri yükleme
2. Plesk panel yedek full almak
3. Sql ve Tam yedek alma ve geri yükleme
4. WordPress Dropbox veritabanı yedekleme eklentisi
5. WordPress eksiksiz yedek almak
6. WordPress sql yedeği alma ve geri yükleme

Yedek almayı öğrendiğiniz şimdi son olarak büyük veritabanı kullananlar için söylüyorum. Problem yaşarsanız büyük veritabanı kurma yönteminide incelerseniz sizin için iyi olur 🙂

• Büyük veritabanlarını PhpMyadmin’e yüklemek

Sonuçta her problemi düşünmeniz ve benimde düşünmem gerekiyor. Bu kadar yöntem gösteriyorum acaba bu sistem sitemiz bozarmı gibi düşünceye kapılmayın ben kurdum problemsiz kullanabiliyorum 🙂

1) Config.php düzenleme

Vericeğim kodu config.php dosyasında require_once’den önceye ekleyin.

define('WP_ALLOW_MULTISITE', true);

2) Network ayarları

Config.php’de eklendiğimiz kod ile Ağ ayarını aktive etmiş olduk. Şimdi aktive etmiş olduğumuz “Ağ Ayarı” özelliklerine giriyoruz.

• Yönetici paneli -> Araçlar -> Ağ ayarı linkine tıklayınız.

1. Uyarı: Lütfen ağ özelliğini etkinleştirmeden önce eklentilerinizi etkisizleştirin.
2. Bir Uyarıda benden: Eğer WordPress’iniz yeni değil ise alt domain sistemini kullanamazsınız. Klasör sistemini kullanabilirsiniz.
3. Not: Kurulumıun sonunda kullanılacağı için lütfen şimdiden Apache uygulamasının mod_rewrite modülünün yüklü olduğundan emin olun. (Bilmiyorsanız Hosting’inize başvurun. İnetmar Kullanıcısı iseniz kurulu merak etmeyin 🙂
4. WordPress ağınızda alt alan adları mı yoksa alt dizinler mi kullanacağınıza karar verin. Bunu daha sonra değiştiremezsiniz.

Bu ayarı çalıştırabilmek için tabiki öncelikle eklentilerin tümünü kapatıyorsunuz. Tabi sistem kurulduktan sonra istediğinizi tekrardan aktive edebilirsiniz.

a.Alt Alan Adları (Sub Domain)

Alan adları şöyle sıralanıcak -> rooteto.com (Ana domain) = wptest.rooteto.com (Alt domain), wptest2.rooteto.com(Alt domain)

Bunu seçtiğiniz takdirde bir kaç DNS Ayarı yapmanız gerekiyor. Birde yukarıdaki uyarıyı hatırlayın mod_rewrite modülü desteklemesi gerekiyor.

cPanel Kullanıcıları alttaki gibi DNS uygulasın işlem tamamdır. Alt domainlerinizi “*” yönlendiriyorsunuz… işlem bu kadar. *.rooteto.com gibi…

b.Alt Dizinler (Sub Directory)

Alt dizinler şu şekilde -> rooteto.com (Ana domain) = rooteto.com/wptest/ (Alt dizin), rooteto.com/wptest2/ (Alt dizin). Her iki alt dizin’dede farklı yönetici panelleri kullanılıcak.

Bu ayarı seçerseniz DNS Ayarı yapma zorunluluğunuz yok.

Seçim olarak ben Alt Dizinler’i seçtim.

3) Alt Dizinleri aktifleştirmek

Bu ayarların aktifleşmesi için aşağıdakilerini uygulamanız gerekiyor. Sırayla onlarıda uygulayalım. Resimdede gördüğünüz iki yapıcağımız 3 işlem var.

a.blogs.dir oluşturmak

Sistem wp-content klasörü içine blogs.dir adlı bir klasör oluşturmamızı istiyor. Bunun için wp-content klasörüne girin ve yeni klasör oluşturun. .dir olması şaşırtmasın dosya değil dizin oluşturucaksınız.

b.config.php düzenleme

FTP Programı ile wp-config.php dosyasını notepad++ ile açın. Alttaki kodu değilde sisteminizin size vericeği kodu ekleyin. Alttaki kod benim sitem için geçerli 🙂

define( 'MULTISITE', true );
define( 'SUBDOMAIN_INSTALL', false );
$base = '/';
define( 'DOMAIN_CURRENT_SITE', 'multisite.rooteto.com' );
define( 'PATH_CURRENT_SITE', '/' );
define( 'SITE_ID_CURRENT_SITE', 1 );
define( 'BLOG_ID_CURRENT_SITE', 1 );

c.htaccess dosyası düzenleme

cPanel veya Plesk panelde .htaccess dosyasını göremeyebilirsiniz. FileZilla programını kullanıyorsanız mutlaka görürsünüz. .htaccess’i açıp Kendi özel ayarlarınız dışındaki kodların yerine alttaki kodu ekleyin. Özel ayarlarınız derken WordPress SEO için oluşturulmuş htaccess’ten bahsetmiyorum o ayarıda siliceksiniz. Özel ayar örneğin 301 ile bir linkinizi htaccess ile yönlendirmiş olabilirsiniz bunu silmenize gerek yok.

RewriteEngine On
RewriteBase /
RewriteRule ^index.php$ - [L]

# uploaded files
RewriteRule ^([_0-9a-zA-Z-]+/)?files/(.+) wp-includes/ms-files.php?file=$2 [L]

# add a trailing slash to /wp-admin
RewriteRule ^([_0-9a-zA-Z-]+/)?wp-admin$ $1wp-admin/ [R=301,L]

RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} -f [OR]
RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} -d
RewriteRule ^ - [L]
RewriteRule  ^[_0-9a-zA-Z-]+/(wp-(content|admin|includes).*) $1 [L]
RewriteRule  ^[_0-9a-zA-Z-]+/(.*.php)$ $1 [L]
RewriteRule . index.php [L]

4) Ağ Yöneticisi – Süper Admin paneli

Kurulum bitti ve şimdi Ağ Yöneticisi’ne giriyoruz. Resimdeki kısım Admin panelinizde en sağ üst kısımda’dır.

Alttaki resimden panelimizi görelim.

WordPress Multisite Kurulum tamamen bitti. Şimdi geriye Süper Admin olarak geçiriceğiniz zaman kaldı 🙂 Plan ve projelerinizi şimdiden düşünmeye başlayın.

WordPress Multisite Kurulum Video

Kurulum ile ilgili ingilizce anlatımlı video. Aslında kendim çekicektim ancak izleyeceğiniz video’nun faydalı olduğunu düşündüğüm için tekrar video çekmedim. İlerleyen zamanlarda belki 🙂

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=ndLEVwBA92w[/youtube]

WordPress Multisite Kaldırmak

Çoklu siteden hoşlanmadınız ve kaldırmak istiyorsanız kaldırma işlemi çok basit. Aslında yaptıklarınızı tekrardan silmek gibi birşey. Sırayla açıklıyorum.

1) wp-content/ klasörüne oluşturduğunuz blogs.dir klasörünü silin.

2) .htaccess klasörüne eklediğiniz kodu silip eski kodu ekleyin.

3) config.php’ye eklediğiniz tüm kodları silin.

4) Eğer cPanel’de yönlendirme yaptıysanız onuda silin.

İşlem tamamdır WordPress çoklu site sistemini kaldırdınız. 🙂

WordPress MultiSite Kaynaklar

Bu makaleyi yazarken kaynak aldığım web siteler ve kaliteleri ekstra makaleleri listeleyeceğim.

1. Create A Network
2. WordPress Multisite: Practical Functions And Methods
3. Migrating Multiple Blogs into WordPress 3.0 Multisite
4. Manage Multiple Websites with WordPress Multisite Network Feature
5. WordPress 3.0: Multisite Domain Mapping Tutorial
6. WordPress MU Domain Mapping
7. How to set up Multisite Domain Mapping in WordPress 3.0
8. WordPress 3 MultiSite Setup
9. WordPress MultiSite Subdomains on MAMP
10. How to map domains to sites within WordPress multisite